Liften in Cuba | dutchies-go-bananas

27 juni 2015

Tijdens de voorbereidingen van onze reis naar Cuba wist het internet ons te vertellen dat liften heel gebruikelijk is in Cuba. Aangezien we niet echt concrete tips & trics konden vinden, hebben we besloten onze ervaringen te delen. Zie hieronder het resultaat!

We kwamen er al gauw achter dat Cuba een vrij uniek land is. Buitenlanders mogen bijvoorbeeld wel liften, maar slechts bepaalde voertuigen mogen “officieel” de toeristen daadwerkelijk oppikken. Zo zijn er bussen speciaal voor Cubanen en bussen speciaal voor toeristen.

Voor Cubanen is liften één van de belangrijkste manieren om te forensen. Eén van de oorzaken is een chronisch tekort aan benzine en simpelweg het feit dat veel Cubanen zelf geen auto bezitten. Na de val van de Sovjet Unie heerste er in Cuba een groot tekort aan benzine. Sindsdien heeft de regering liften gestimuleerd om zo efficiënt mogelijk gebruik te maken van de aanwezige bronnen. Er zijn zelfs zogenaamde Amarillo's (vrij vertaald als gelen) die in gele hesjes auto's aanhouden en ze verplichten lifters mee te nemen.

In het land wordt liften aangeduid als “coger botella”, “ir a la botella” of “botellar”. Echter, liften in Cuba is niet gratis maar moet je vaak een kleine prijs betalen. Dit komt omdat er een particulier vervoerssysteem is ontstaan; zogenaamde “camiones particulares” - grote omgebouwde vrachtwagens, en "macina's" - taxi's die je moet delen met minstens drie andere personen om de kosten te dekken. Van traditioneel liften is in Cuba dus geen sprake. Liften komt kort gezegd neer op meerijden met een ander tegen een kleine betaling.

Waarom besloten wij te liften? Liften is dé goedkoopste manier om rond te reizen in Cuba en het is super veilig. Toeristen mogen officieel alleen gebruik maken van touroperators Viazul en Transitur. De prijzen bij deze maatschappijen ligt tussen de $20-$25 om van stad naar stad te reizen. In gedachte houdend dat de gemiddelde Cubaan niet meer dan $22 verdient, weet je dat je meer dan de hoofdprijs aan het betalen bent. Hetzelfde geldt voor de taxi's: in de steden zullen ze aan een (onwetende) toerist minstens $10 vragen voor een ritje van 10 minuten, terwijl normaliter een ritje met de taxi van circa 25km maar $1-$2 zal kosten. Als je dit van te voren weet, dan heb je een goede onderhandelingspositie. Desalniettemin, in Havana zullen de taxichauffeurs niet met je willen onderhandelen en laten ze je aan de kant van de weg staan, want er is wel een andere gekke toerist die bereid is om minstens $10 te betalen. Gelukkig houden wij van lopen en hebben wij behoorlijk wat kilometers in Havana afgelegd!

Een ritprijs in een camion kost maar 10 pesos Cubanos (CUP) per persoon, gelijk aan $0.40 pesos convertibles (CUC) (de CUC staat gelijk aan de US$). Behavle camiones zullen ook grote tourbussen stoppen. Deze tourbussen zijn vaak van Transitur of Transgaviota. Om met deze mee te rijden betaal je minstens 20 pesos Cubanos (CUP), afhankelijk van de duur van jouw reis. Om een paar voorbeelden te geven, wij hebben voor een rit van ongeveer 250km (Havana-Lajas) in een toerbus van Transitur 70 pesos p/p betaald; voor een rit van ongeveer 90km (Matanzas-Havana) in een camionetta 20 pesos betaald; voor een rit van ongeveer 175km (Playa Larga-Havana) in een toerbus betaal je $2 CUC of 50 pesos p/p.

Tips voor liften

Leer een aantal basis zinnetjes Spaans of neem een aantal handige zinnen mee in een boekje wanneer je er niet uitkomt.

Wij kwamen er achter dat het ontzettend in ons voordeel is dat een van ons (Maika) goed Spaans spreekt. Dit vergemakkelijkte het onderhandelen omdat ze je dan vaker wat eerlijkere prijzen zullen aanbieden als je aangeeft dat je al vaker die bepaalde route afgelegd hebt (ook al is dat soms helemaal niet waar). Medereizigers die geen Spaans konden gaven aan dat ze vaak kwamen te stranden in kleine dorpjes en het soms uren duurde voordat ze weer weg konden of belachelijke hoge prijzen betaalden omdat ze anders geen rit konden krijgen.

Liftplaatsen

Vraag de lokale bewoners (niet de taxichauffeurs) of de eigenaar van de casa particular waar je jouw nacht(en) hebt doorgebracht waar je het beste aan de weg kan gaan staan om te liften. Vaak zie je al aan de hoofdweg van een dorpje of stad groepen mensen onder bomen staan die voertuigen aanhouden.

Ga 's ochtends vroeg aan de weg staan.

Dit is niet alleen omdat het ontzettend warm kan worden in Cuba en je dus het beste het heetste deel van de dag in een bus kan zitten dan in de zon aan de weg staan, maar ook omdat veel camiones en bussen al vroeg uit een stad vertrekken en vaak pas in de middag weer terug zijn.

Wees geduldig.

Dit is natuurlijk altijd zo wanneer je wilt gaan liften, maar in Cuba gaan dingen anders. Hier zijn ze gewend om urenlang in de rij te staan voor wat dan ook. Dit geldt ook voor wachten op bussen die misschien wel helemaal niet op komen dagen.

Vraag aan de mensen die er al staan wie de laatste in lijn is naar [plaatsnaam].

Je zult in Cuba, wanneer je bij de bank of bij de bushalte staat, mensen horen vragen “quien es el ultimo a [haltenaam of plaatsnaam]” of “ultimo [haltenaam of plaatsnaam]”. Doe dit ook, en je maakt vrienden.

Neem een papieren kaart van Cuba mee.

Dit zal het vergemakkelijken om aan locals te laten zien welke kant je op wilt. Vaak kunnen ze je dan ook aanbevelingen geven hoe je het beste kan reizen in verband met vervoersmogelijkheden in plaats van de kortste weg te kiezen.

Zweten.

De busmaatschappijen zijn allemaal voorzien van airconditioning. Al het overige vervoer heeft dat niet. Camiones zijn veelal open wagens, dus er is wind genoeg, maar wees voorbereid op een zweterige rit.

Deze weg is de hoofdslagader van Cuba en vol verkeer. Probeer je liftroute op deze weg af te stemmen en een lift is bijna altijd gegarandeerd.

CUC's vs CUP's

Probeer zoveel mogelijk met CUP's (moneda nacional) te betalen. Zo maak je de minste kans om te worden afgezet en geeft je iets minder de air van toerist.